Verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (AOV)

Over een verplichte AOV (arbeidsongeschiktheidsverzekering) voor zelfstandigen wordt al jaren gesproken. Hoewel nog niets in beton is gegoten, lijkt het erop dat deze verzekering er wel degelijk gaat komen. Dat heeft gevolgen voor iedereen die als zelfstandige werkt. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft aangegeven welke 7 hoofdonderwerpen al zijn vastgesteld. Deze worden nog verder uitgewerkt. Wij geven alvast een toelichting op de onderwerpen en invulling ervan.

Doelgroep

Voor wie geldt straks de verplichte AOV? Op dit moment wordt gesproken over de volgende doelgroepen:

• zzp’ers
• zelfstandigen met personeel
• DGA’s zonder personeel
• resultaatgenieters
• meewerkende echtgenoten

De groep zelfstandigen is straks automatisch publiek verzekerd. Als alternatief mogen zij er ook voor kiezen om een private verzekering af te sluiten, mits deze minimaal dezelfde voorwaarden heeft op het gebied van dekking, premie, uitkering en toegang tot de verzekering. DGA’s met personeel, gemoedsbezwaarden en personen met resultaat uit overige werkzaamheden zijn nog niet automatisch publiek verzekerd.

De minister moet nog bepalen of de agrarische sector uitgezonderd wordt van de verzekeringsplicht. Door de grote hoeveelheid aan premies die de agrarische sector al moet betalen zou de premie van een AOV als zware extra last worden gezien. Bovendien zijn zij al op andere manieren verzekerd voor arbeidsongeschiktheid, zoals via het lidmaatschap van de agrarische bedrijfsverzorging.

Betalen van de premie

Het UWV en de Belastingdienst hebben aangegeven dat het innen van de premie lastig is door de verschillende doelgroepen. De minister gaat dit makkelijker maken door het idee van een eenvoudige verzekering verder uit te werken. In deze eenvoudige verzekering zijn weinig keuzemogelijkheden en uitzonderingen voor de verzekerde.

Overgangsrecht

De minister moet nog uitzoeken hoe zelfstandigen die nu een private verzekering hebben, gemakkelijk kunnen overstappen naar een publieke verzekering.

Uitkering

De uitkering van de verzekering en manier waarop wordt uitgekeerd, gaat zoveel mogelijk lijken op hoe dit gaat bij de WIA. Sluit de WIA niet goed aan omdat het hier om zelfstandigen gaat? Dan wordt gekeken naar de oude Wet Arbeidsongeschiktheidsverzekering Zelfstandigen (WAZ).

Vanaf de leeftijd van 18 jaar kan dan het recht ontstaan op een uitkering tot aan de AOW-leeftijd. Het minimumpercentage arbeidsongeschiktheid voor het ontvangen van een uitkering is 35. Voor de hoogte van de uitkering wordt gekeken naar het inkomen in het kalenderjaar voordat de zelfstandige ziek is geworden. Is dit financieel niet gunstig omdat sprake was van een slecht jaar? Dan wordt gekeken naar het gemiddelde inkomen in de 5 jaar voordat de zelfstandige ziek werd. De uitkering bedraagt maximaal 100% van het wettelijk minimumloon.

Komt de uitkering onder het sociaal minimum uit? Dan wordt deze door het UWV aangevuld tot aan het bijstandsniveau. De uitkering en de aanvulling samen kunnen niet hoger zijn dan het inkomen dat is gebruikt voor het vaststellen van de uitkering.

Er moet nog onderzocht worden hoe de uitkering in zijn werk gaat bij een zelfstandige die nog geen volledig kalenderjaar heeft gewerkt en dan ziek wordt.

Beoordeling recht op uitkering

Voor het bepalen of een zelfstandige een uitkering mag ontvangen, wordt gebruikgemaakt van het Claimbeoordelings- en Borgingssysteem (CBBS). Dit systeem wordt ook gebruikt bij de WIA. Hiermee kan een schatting worden gemaakt van het inkomensverlies van een zelfstandige om zo de mate van arbeidsongeschiktheid te bepalen.

Werken na arbeidsongeschiktheid

De minister laat een onderzoek uitvoeren hoe ook zelfstandigen toegang kunnen krijgen tot een bedrijfsarts en arbozorg. Het doel van dit onderzoek is om arbeidsongeschiktheid bij zelfstandigen beter te kunnen voorkomen en deze groep sneller opnieuw aan het werk te krijgen.

Betaalbaarheid

De uiteindelijke premie voor de AOV is afhankelijk van de uiteindelijke vorm van de verzekering en kan hierdoor nu nog niet worden bepaald. De minister vindt het belangrijk dat zelfstandigen niet in een slechtere positie komen dan voor de ingangsdatum van de verplichte AOV. Er wordt nog een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van het doorberekenen van de AOV-premie van zelfstandigen aan hun opdrachtgevers.

Het is aan het volgende kabinet om daadwerkelijk beslissingen over de verplichte AOV te nemen.

Meer weten of de mogelijkheden voor een private verzekering bespreken? Wij adviseren je graag persoonlijk, neem contact met ons op.