Zo wordt een erfenis verdeeld


Door Bram Faasse, 4 oktober 2021

Wanneer je overlijdt en je hebt geen testament, dan wordt de erfenis verdeeld volgens de wettelijke verdeling. Daaraan kleven wel nadelen als je samenwoont zonder samenlevingscontract of wanneer je een samengesteld gezin hebt.

Wat houdt de wettelijke verdeling in? Deze wet heeft bepaald dat de langstlevende echtgenoot of geregistreerd partner jouw erfenis krijgt. Kinderen krijgen hun erfdeel niet meteen. Ze hebben na het overlijden van één van de ouders wel een vordering in geld op de andere ouder. Dit bedrag komt pas vrij als beide ouders zijn overleden.


Erfenis naar naaste familie

Is er geen echtgenoot of geregistreerd partner en zijn er ook geen kinderen? In dat geval gaat de erfenis naar naaste familieleden zoals (groot)ouders, broers en zussen. Zijn die er niet, dan worden ooms, tantes, neven en nichten erfgenaam. Als je samenwoont zonder een contract erft jouw partner niets. Wil je dit voorkomen? Dan is het verstandig alsnog een samenlevingscontract of testament op te stellen.


Samengestelde gezinnen en de erfenis

Hetzelfde risico als samenwonenden lopen samengestelde gezinnen waarvan de partners hun wensen niet hebben vastgelegd. In die gezinnen is de situatie vaak nog een stuk ingewikkelder, omdat de kinderen soms van de ene, soms van de andere en soms van allebei de partners zijn.


Erfbelasting

De belastingdienst klopt bij je aan voor het betalen van erfbelasting als je een erfenis hebt ontvangen. Er zijn wel een aantal vrijstellingen. Voor echtgenoten of geregistreerde partners is deze vrijstelling best hoog: in 2021 bedraagt deze € 671.910. Laat jouw partner meer geld aan je na? Dan moet je, afhankelijk van het bedrag, 10% of 20% over het meerdere betalen. Voor (klein)kinderen bedraagt de vrijstelling met € 21.282 en voor overige erfgenamen is dit slechts € 2.244. Een overzicht van de vrijstellingen vind je hier. De hoogte van de erfbelasting kun je hier berekenen.


Erfenis wel of niet aanvaarden?

Je bent niet verplicht om een erfenis te aanvaarden. Realiseer je dat je als erfgenaam niet alleen de bezittingen, maar ook de schulden van de overledene erft. Als je zeker weet dat de schulden lager zijn dan de bezittingen, kun je met een gerust hart ‘zuiver aanvaarden’. Andersom is het verstandiger om van de erfenis af te zien, dat noemen we ‘verwerpen’.

Wat je altijd kunt doen, is zogenaamd ‘beneficiair aanvaarden’. Je accepteert in dit geval de nalatenschap onder voorbehoud. Zodra er duidelijkheid is over de hoogte van de erfenis, maak je alsnog een definitieve keuze. Als je voor deze vorm kiest, moet je wel een verklaring afleggen bij de rechtbank. Lees hierover meer op deze website.


Onterven

De overledene kan erfgenamen hebben onterfd. Toch betekent dit niet altijd dat ze helemaal nergens recht op hebben. Kinderen hebben bijvoorbeeld altijd recht op hun zogenoemde ‘legitieme portie’. Die moet na het overlijden worden berekend, maar bedraagt vaak ongeveer de helft van wat ze volgens de wettelijke verdeling zouden krijgen. Meer hierover lees je bij de Rijksoverheid.


Testament opstellen

In bijna alle gevallen is het verstandig om een testament te laten opmaken. Hierin beschrijf je wat jij wil dat er gebeurt met je nalatenschap als je komt te overlijden. Een testament laat je bij een notaris opstellen. Fundament Advies kijkt graag samen met jou naar je toekomstplannen en brengt je financiële situatie helder in kaart. We verwijzen je daarna graag door naar een notaris die je wensen officieel vast kan leggen.

Neem contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak.